Co dają buty na rower? Wszystko co musisz wiedzieć o obuwiu rowerowym!

Posted by   wrz 12, 2023     Blog o rowerach elektrycznych, tradycyjnych, częściach rowerowych     0 Comments

Obserwując kolarzy na polskich drogach możemy zaobserwować, że noszą oni zazwyczaj uniwersalne obuwie sportowe. Dedykowane buty do roweru to specjalistyczny i w naszym kraju dość niszowy sprzęt, o którym można znaleźć bardzo niewiele informacji. Używają go głównie nie amatorzy, a totalni rowerowi zapaleńcy biorący udział w wyścigach i maratonach. Oczywiście nie ma w tym nic złego; dojeżdżać na jednośladzie do pracy i szkoły można nawet w kapciach, uważamy jednak, że osoby zainteresowane "dwoma kółkami" nieco poważniej powinny przynajmniej wiedzieć, jak przydatne na długie dystanse może być obuwie rowerowe.

Buty rowerowe jak sama nazwa wskazuje dedykowane są tylko i wyłącznie jeździe. Dają użytkownikowi przewagę podczas poruszania się górskimi szlakami lub szosą. Są doskonałą opcją, jeśli zależy nam na prawdziwym zmaksymalizowaniu osiągów, uzyskaniu najlepszych wyników na zawodach bądź pobiciu własnych rekordów. Nie oznacza to jednak, że nie będą przydatne dla zwykłego użytkownika!

W artykule tym spróbujemy wymienić na których frontach buty rowerowe mają przewagę nad zwyczajnym obuwiem. Wymienimy ich najważniejsze cechy oraz znaki szczególne, które czynią je tak świetnymi dla kolarzy. Zanim do tego przejdziemy postaramy się odpowiedzieć na pytanie:

Dla kogo są buty na rower?

Obuwie na rower jest bardzo nieuniwersalne, w efekcie czego nie będzie sprzętem dla każdego. Nie powinno traktować się go jak zwykłych trampków lub trzewików, ponieważ zaprojektowane jest tak, aby spełniało zupełnie inne funkcje. Cechą szczególną designu tych butów są sztywne i cienkie podeszwy, przez które poruszanie się w nich pieszo jest znacznie utrudnione. W droższych modelach (wizualnie przypominających bardziej skarpetki!) będziemy mogli przejść około 50 metrów bez bólu stopy. To, czy obuwie rowerowe będzie dla nas odpowiednie zależy więc od tego jak często wybieramy się na przejażdżki i ile z tego czasu rzeczywiście spędzamy na rowerze, zamiast poza nim.

Kolarze szosowi, którzy podczas jednej wyprawy nabijają na liczniku nawet 40 kilometrów powinni absolutnie rozważyć zakup obuwia rowerowego, jeśli jeszcze go nie mają. To samo tyczy się osób, które jeżdżą po to, aby spalić zbędne kilogramy. Buty na rower pozwalają na uzyskanie wyższych prędkości przy dużo mniejszym ogólnym zmęczeniu co w efekcie bardzo ułatwi nam osiągnięcie wyznaczonych celów. Egzemplarze wpinane w pedały pozwolą nam zredukować ból, jaki możemy czuć w kolanach przy pokonywaniu sporych dystansów.

Osoby uprawiające bardziej ekstremalne sporty górskie również powinny zastanowić się nad zakupem profesjonalnych butów na rower. Jeśli interesuje nas jazda rekreacyjna, trekking lub bikepacking to wystarczy nam tańszy model, lub zwykłe "adidasy". Obuwie MTB jest dużo bezpieczniejsze i wygodniejsze do jazdy w trudnych warunkach. Większość modeli posiada specjalne wzmocnienie umiejscowione przy pięcie oraz palcach stóp, które ma na celu uchronić użytkownika przed przypadkowymi uderzeniami wydobywających się spod kół kamieni.

Nie polecamy za to obuwia rowerowego do jazdy po mieście! Jeśli stosujemy rower stricte jako środek transportu to po prostu nam się ono nie przyda. Chodzenie w takich butach jest bardzo uciążliwe, a nie opłaca się kupować ich na dajmy na to jazdę 15 minut dziennie. Tym bardziej nie rekomendujemy ich kurierom rowerowym oraz wszystkim innym osobom używającym jednośladów do wykonywania swojej codziennej pracy.

Obuwie rowerowe z systemem zatrzaskowym

Buty rowerowe zatrzaskowe czy niezatrzaskowe?

Wybierając obuwie na rower spotkamy się z jego dwoma typami; uniwersalnymi niezatrzaskowymi oraz zatrzaskowymi (Tzw. SPD), które wymagają od użytkownika używania specjalnych pedałów. Omówimy teraz czym cechują się oba rodzaje butów oraz jakie są ich wady i zalety.

Obuwie SPD wymaga od użytkownika tak zwanych pedałów zatrzaskowych do odblokowania pełnego potencjału. Ma system, który pozwala rowerzyście przymocować je do specjalnych dziur w podeszwie. Dzięki wykorzystaniu tego rozwiązania stopy są przytwierdzone do pedałów i nie ześlizgują się w trakcie jazdy. Pozwala to kolarzowi na lepsze przenoszenie mocy w trakcie akceleracji, a w efekcie na wyższą prędkość. Minusem jest natomiast mniejsza stabilność. W sytuacjach kryzysowych zatrzaski mogą ograniczyć nasze pole ruchu, na przykład gdy chcemy podeprzeć się stopą to musimy je najpierw odblokować. Z tego powodu rekomendujemy buty SPD do kolarstwa szosowego i torowego, przede wszystkim w kontrolowanych warunkach, takich jak wyścigi.

Alternatywą do tego systemu są niezatrzaskowe lub po prostu zwykłe buty rowerowe. Ich główną przewagą nad obuwiem SPD jest oferowana przez nie swoboda ruchu - a co za tym idzie bezpieczeństwo. Z tego powodu świetnie sprawdzają się w większości sportów MTB, wymagających od użytkownika pewnej reakcji na sytuacje na szlaku. Możliwość ściągnięcia stopy z pedałów w każdym momencie sprawdzi się również podczas jazdy rekreacyjnej, w której wykonujemy dużo krótkich postojów. Warto zainwestować w ten typ butów, jeśli uprawiamy kolarstwo górskie lub po prostu nie ufamy zatrzaskom.

Podeszwy karbonowe do butów na rower

"Karbonowe Szaleństwo" dotknęło już chyba każdy element rowerowego świata, także obuwie. Osoba kupująca swoje pierwsze buty rowerowe może zdziwić się, że najdroższe modele często posiadają podeszwy wykonane z dość niecodziennego materiału, jakim są włókna węglowe. Podobnie jak w przypadku innych jednośladowych komponentów rozwiązanie to ma na celu zmniejszenie wagi sprzętu, (Dobrej jakości obuwie z karbonowym spodem potrafi ważyć zaledwie 150 gramów!) co w połączeniu z wysoką sztywnością pozwala użytkownikowi zmaksymalizować swój kolarski potencjał. Oczywiście są też minusy - przede wszystkim wysoka cena, ale również brak komfortu spowodowany nieelastycznością. Buty z karbonu dedykowane są zazwyczaj pedałom zatrzaskowym i rekomendujemy je głównie do kolarstwa szosowego.

Zalety butów rowerowych

Jak każdy wyspecjalizowany sprzęt, buty rowerowe oferują szereg zalet i udogodnień w swojej dziedzinie, oto kilka z nich:

  • Komfort:

Obuwie rowerowe ma dawać użytkownikowi najlepsze doświadczenia w trakcie jazdy. Z tego powodu jest niesamowicie lekkie i sztywne, co unaturalnia nacisk na pedały i czyni samo pedałowanie dużo przyjemniejszym. Ponadto cechuje się doskonałą wentylacją, co powstrzyma użytkownika przed nadmiernym poceniem się w cieplejszych porach roku. Oczywiście dotyczy to tylko i wyłącznie rekomendowanego sposobu użytkowania. Nie możemy liczyć na to, że w butach rowerowych będzie się wygodnie chodzić!

  • Osiągi:

Dzięki niższej wadze oraz gwarantującemu przyczepność systemowi SPD buty rowerowe potrafią wpłynąć pozytywnie na osiągi danego rowerzysty. Badania sporządzone przez profesora psychologii Andrew C. Burnsa wykazują, że statystycznie kolarz przenosi o 10% więcej mocy na pedały, jeśli posiada specjalistyczne obuwie. (Źródło)

  • Redukcja ryzyka urazów:

Korzystając z butów rowerowych z systemem zatrzaskowym zmniejszamy szansę na urazy związane z uderzeniem w pedały stopą, lub ześlizgnięciu się jej z platformy. Jest to szczególnie przydatne w nastawionym na wysokie prędkości kolarstwie szosowym. Bez specjalnego obuwia im szybciej pedałujemy, tym większa jest szansa na uraz bądź kontuzję.

Buty kolarskie do kolarstwa szosowego

Wady butów rowerowych

Oczywiście nie ma sprzętu idealnego i buty rowerowe posiadają również pewne wady. Przedstawimy właśnie te najważniejsze:

  • Cena:

Obuwie rowerowe to dość niszowy, w niektórych kręgach nawet "egzotyczny" sprzęt. Z tego powodu cena za dobry model potrafi być dość wysoka. Tzw. średnia półka dla systemu SPD waha się pomiędzy 400 a 600 zł za parę. Jeśli chcemy buty z szeregiem udogodnień dla prawdziwych profesjonalistów to musimy przygotować się na wydanie od 1000 zł w górę.

  • Nie-uniwersalność:

Profesjonalne buty rowerowe dobre są praktycznie tylko do jednej rzeczy - jazdy. Poruszanie się w nich pieszo w większości przypadków będzie co najmniej niewygodne, a w tych skrajnych może nawet doprowadzić do uszkodzenia części obuwia lub urazu ciała. Jeśli często schodzimy z roweru podczas przejażdżek, to rozsądniej będzie zainwestować w niewyspecjalizowane buty do jazdy miejskiej bądź trekkingowej, ewentualnie po prostu korzystać z pary "adidasów".

  • Mniejszy czas reakcji

Dotyczy to tylko butów z systemem zatrzaskowym. Do SPD trzeba się przyzwyczaić i nie zawsze oferuje ono pełnię bezpieczeństwa. W przypadku zwykłego obuwia możemy bezproblemowo położyć nogę na podłożu, aby odzyskać stabilność w trakcie jazdy lub zatrzymać rower przy niskich prędkości. Komplikuje się to, jeśli nasze stopy są przytwierdzone do pedałów. Z tego powodu nie rekomendujemy systemu zatrzaskowego osobom, które mają co do niego jakiekolwiek wątpliwości. Uważamy też, że nie nadaje się zbytnio do jazdy po mieście. Często pedały platformowe i obuwie bez zatrzasków okażą się lepsze.

Typy butów na rower

Podobnie jak pozostałe akcesoria i komponenty, buty rowerowe posiadają różne typy, a każdy z nich dostosowany jest pod inny rodzaj jazdy. Różnią się one w praktycznie każdym aspekcie: Wadze, przewiewności, komforcie czy bezpieczeństwie. Mogą być zatrzaskowe lub niezatrzaskowe. Mają też kilka rodzajów zapięć, od sznurówek, przez rzepy, aż po specjalne pokrętła z żyłkami. Kolarz kupujący swoje pierwsze obuwie rowerowe może początkowo poczuć się przytłoczony wyborem, przedstawimy więc jego najpopularniejsze podgatunki...

Buty na rower szosowy

Obuwie do rowerów szosowych jest zazwyczaj wysoce wyspecjalizowane i droższe od innych modeli, należy również do jednego z najlżejszych. Dosłownie każda jego cecha ma za zadanie zwiększyć prędkość i osiągi rowerzysty oraz ułatwić mu przenoszenie mocy na napęd. W butach tego typu często zetkniemy się ze sztywnymi podeszwami wykonanymi z twardego nylonu lub w przypadku egzemplarzy z wysokiej półki cenowej - karbonu. Oczywiście idzie to w parze z dostosowaniem do systemów zatrzaskowych, ale da się również znaleźć modele przystosowane do zwykłych pedałów platformowych. Obuwie szosowe posiada aerodynamiczny kształt oraz całkiem niezłą wentylację. Ma to dwa zastosowania - przede wszystkim zmniejsza opór powietrza, w efekcie czego jazda jest łatwiejsza, a rowerzysta jest w stanie osiągnąć wyższe prędkości. Ponadto ich użytkownik mniej się poci, co zwiększa jego osobisty komfort.

Należy jednak pamiętać, że buty szosowe totalnie nie nadają się do poruszania się w nich pieszo. Sztywne podeszwy nie zginają się, w efekcie czego przy chodzeniu są bardzo niewygodne dla stóp. Spody z włókien węglowych bardzo łatwo zarysować lub uszkodzić, co może zmniejszyć wartość i efektywność modelu. Liczmy się z tym, że odblokowanie pełnego potencjału takich butów będzie wymagało od nas przyzwyczajenia się do systemu SPD.

Buty do roweru MTB

Buty na rower górski

Buty do MTB różnią się od siebie w zależności od dyscypliny. Sporty, w których trasy są mniej skomplikowane, (Cross country albo trail) bardziej nastawione na zabawę i prędkość korzystają z systemu SPD. Aktywności techniczne, takie jak downhill czy enduro wymagają od użytkownika obuwia bez systemu zatrzaskowego, aby nie ograniczać jego potencjalnego czasu reakcji. Wszystkie buty do kolarstwa górskiego cechują się doskonałą przyczepnością zapewnioną przez SPD lub podeszwę z bieżnikiem. Rozwiązanie niezatrzaskowe pozwoli użytkownikowi poruszać się w miarę komfortowo pieszo, co jest niezłą gratką dla osób jeżdżących rekreacyjnie. Jak wspominaliśmy już wyżej obuwie MTB posiada ochraniacze na najwrażliwsze części stopy, chroniąc je przed złamaniem. Standardem jest tutaj też wodoodporność, bardzo przydatna na górskich trasach.

Buty do roweru trekkingowego i jazdy codziennej

Buty do jazdy trekkingowej i codziennej posiadają jedną wspólną cechę - rzadko kiedy są bardzo wyspecjalizowane. Zazwyczaj jedynym aspektem, który odróżnia je od zwykłego obuwia sportowego jest system zatrzaskowy w podeszwie. Często można w nich chodzić jak w normalnych butach, potrafią być dość wygodne. Nie możemy jednak oczekiwać od nich cudów, jeśli chodzi o zwiększenie osiągów w trakcie jazdy. Powinniśmy traktować ten typ obuwia jako pewnego rodzaju "wprowadzenie" do korzystania z pedałów SPD, a następnie przenieść się na coś bardziej spersonalizowanego, odpowiadającego naszym osobistym potrzebom.

Buty na rower stacjonarny

Bardzo wyspecjalizowany rodzaj obuwia, który wizualnie może przypominać nieco skarpetki. Ich podeszwa nie posiada bieżnika, a skonstruowane są z przewiewnej siatki, dzięki której użytkownik nie powinien się pocić. Dostosowane są do wszelkiego rodzaju rowerów stacjonarnych oraz trenażerów i dostępne są tylko w systemie SPD. Kontrolowane warunki sprawiają, że buty te (oczywiście używane prawidłowo!) nie posiadają żadnych wad. Polecamy je w szczególności na sezon zimowy, kiedy to nasze możliwości jazdy w terenie są bardzo ograniczone.

A może tak ochraniacze?

Ochraniacz to swoiste dopełnienie butów rowerowych. Jest materiałem zakładanym bezpośrednio na obuwie, który dzięki dziurom na spodzie nadaje się idealnie do jazdy w systemie zatrzaskowym. Spełnia również szereg funkcji ochronnych. Istnieją warianty wodoodporne i hydrofobowe przydatne podczas jazdy w deszczu oraz w kolarstwie górskim. Wiatroodporne, które okażą się niezastąpione w wietrzne dni oraz na jesiennie wyprawy. Wszystkie oczywiście chronią nasze obuwie przed błotem oraz kurzem, a trzeba wiedzieć o tym, że pierze się je znacznie łatwiej niż parę butów! (Wystarczy wrzucić je do pralki!)

Ochraniacze na buty rowerowe

Czy warto kupić buty na rower?

Buty do jazdy na rowerze są obowiązkowe dla każdego profesjonalnego kolarza szosowego, ale dla większości amatorów i pasjonatów będą raczej opcjonalne. Jeśli nie mamy chęci lub zdolności wyciskać z nich "stu procent", to powinno nam wystarczyć dobre, zwykłe obuwie sportowe. Gdy marzy nam się jednak czerpanie z jazdy maksymalnego komfortu i wygody, a jesteśmy gotów trochę wydać to faktycznie warto zainwestować w specjalne obuwie. Możemy być pewni, że nasze stopy nam podziękują!